Resultaten uit het verleden bieden géén garantie op jouw toekomst
We hebben allemaal een bepaald beeld van onszelf: slim, gezellig, hulpvaardig, verstandig en wat verlegen, makkelijke prater, etc. Een persoon met een specifieke levensgeschiedenis, voorliefdes, angsten, zorgen en eigenschappen. Dat bepaalt het zelfbeeld dat je van jezelf hebt. Je denkt dat je zo bént, dat dit jouw identiteit is. En dat dit ook klopt met wie je werkelijk bent. Maar, als je kijkt naar hoe dit zelfbeeld is ontstaan, ga je zien dat dit zelfbeeld bovenop je ‘echte zelf’ is gekomen en deze dus juist maskeert.
We moeten helemaal terug naar je babytijd om te zien wat er in die periode gebeurde met jou. Met ons allemaal. Je bent als klein kind afhankelijk van volwassenen om te overleven en om je prettig te voelen. Om te eten te krijgen, verschoond te worden en om die heerlijke knuffel van mama te krijgen of die waarderende en gulle lach van papa. Als kleintje ga je daarom al vroeg strategieën ontwikkelen om ‘goed voor jezelf te zorgen’. En de strategieën die werken zul je vaker gaan inzetten omdat die nu eenmaal een beproefde methode zijn gebleken om jouw behoeften te bevredigen, om je gezien en gewaardeerd te voelen. En geloof het of niet, je doet het vandaag de dag nog.
[wd_hustle id=”vitamientje”]
Opvoeding en opgroeien betekent per definitie dat je beperkt wordt in wat jij wilt en wie je bent. “Doe nou eens rustig”, “Eet je bord leeg”, “Geef nou eens het goede voorbeeld voor je broertje”, etc. Ouders doen dit overigens met de beste bedoelingen en het zegt helemaal niets over de liefde voor hun kind. Toch groeit ieder kind dagelijks op met een doorlopende brei aan opvoedregels die het kind het gevoel geven anders te moeten zijn en te doen dan het is en doet. Treurig maar wel de realiteit.
Het gevoel niet gewaardeerd te worden wil je verdringen en toedekken. Je wilt afwijzing voorkomen en het nare gevoel zo snel mogelijk laten verdampen. Je wringt je daarom in allerlei bochten om toch die waardering en aandacht te krijgen. Daarmee ga je jouw inspanningen richten op de ander (op de mensen waarvan je afhankelijk bent), op de persoon die ervoor kan zorgen dat je je goed voelt. Jouw inspanningen gaan zich richten om waardering voor jezelf buiten jezelf te halen.
Een oudste kind zal vaak worden aangesproken op ‘lief zijn voor je zusje’, ‘het goede voorbeeld geven’ en bijvoorbeeld zich heel stil houden omdat het babyzusje zo huilt en moeder duidelijk stress heeft daarvan. Dit nare gevoel van ‘Ik mag niet tot last zijn/ik ben te veel/ik mag er niet zijn’, gaat zich dan bijvoorbeeld vertalen in grote hulpvaardigheid, stil zijn, het pleasen van de moeder. En omdat een ouder het kind hierop positief bekrachtigt, gaat het hiermee verder. Voor altijd. Tot de dag van vandaag. En dat hulpvaardige, dat aardige, dat stille wordt dan verward met dat je zo bent. Je bent je gaan identificeren met deze aangeleerde identiteit. Maar in feite ben je dat dus niet. Je was ooit niet zo, maar bent het gaan doen om van een naar gevoel af te komen.
Terug naar je volwassen leven. Hoe vertaalt die strategie die je als kind (onbewust) hebt gekozen, zich naar vandaag? Houd je maar je mond als je baas ongeduldig in de vergadering is? Trek je als eerste een project naar je toe zodat iedereen uit de brand is, ook als jouw bord eigenlijk al heel vol is? Stem je maar snel toe in de discussie met je partner om van het gezeur af te zijn? Lang verhaal kort, welke strategie je ook als kind hebt gekozen, je gebruikt hem nog elke dag. Vooral als het spannend wordt, als er stress in de tent is. In spannende situaties ga je je weer als de kleine Jan of Sonja gedragen: instinctief, op overleven gericht en de strategie die je destijds hebt gekozen. Alleen: resultaten uit het verleden bieden helaas geen garantie op de toekomst.
Er zijn drie strategieën te onderscheiden: vechten, vluchten of bevriezen. De aanval is de beste verdediging (vechten), de ander loopt weg voor zijn gevoel en spreekt zich maar half uit (vluchten) en de derde gedraagt zich keurig zoals van hem wordt verwacht (bevriezen).
Wees gerust, deze strategie neem je mee de kist in. Daar zul je nooit vanaf komen en dat hoeft ook niet. Niemand is eraan ontsnapt en dat is helemaal niet erg. Het is alleen wel nuttig om te weten wat jouw strategie is. Omdat je dan je eigen gevoel en gedrag beter zult gaan begrijpen en doorzien. En er ook zo nu en dan om kunt lachen. Er ontstaat ruimte en lucht om dat patroon en je zult in situaties waarin het ‘schuurt’ beter kunnen duiden waarom dat voor jou zo is. De heftigheid van jouw reactie, of dit nou ruzie zoeken is, in de plooi blijven of weglopen betekent, beter kunnen doorzien. Vaak betekent dit dat er een verandering op gang komt: je gaat eerder naar je eigen reactie en gevoel kijken dan naar de persoon die dit heeft getriggerd. In plaats van naar de ander te wijzen zul je meer naar je eigen rol kijken. Beter gaan begrijpen en doorzien waarom je bent zoals je bent.
Daarmee is de weg geopend naar ontwikkeling en groei. Wat ons betreft gaat het er vooral om jezelf te accepteren zoals je bent. Helemaal. Dat je niet hoeft te veranderen of aan jezelf te werken. Juist niet. Dit is een hardnekkig misverstand in ons westers denken: dat je moet veranderen, aan jezelf moet werken, dat er dingen aan jou niet helemaal deugen. Ons pleidooi is juist om dát idee los te laten. Dat heeft je namelijk nergens gebracht, sterker nog, dat heeft je verder van jezelf afgedreven. Dit negatieve geloof over jezelf creëert juist situaties waarin je nog verder van jezelf af bent komen te staan. Bij het grof vuil ermee! Nee, je bent niet perfect. Dat is niemand. So what!?
Waar het ons om gaat, is om meer vertrouwen te krijgen om ECHT jezelf te zijn; op het werk, thuis en in de kroeg. Omdat je dan simpelweg meer waarde kunt toevoegen. Een grotere magneet bent. Op een veel zelfbewustere manier – met minder spanning, negatieve energie en getob – werkt en leeft. Een manier die bij jou past, die jou recht doet. En die je op een natuurlijke manier kunt uitdragen en in jouw professionele leven ook kunt inzetten. Waardoor het stroomt. En juist niet stokt.
Volg ons ook op Facebook
Tijdens een Personal Branding en Coaching traject kun je dit ervaren. Als je hieronder het contactformulier invult (naam/email) kun je de eerst twee hoofdstukken van ons boek ‘Echt jezelf zijn: thuis, op het werk of in de kroeg’, in je inbox ontvangen en verder lezen.
